ساخت داروی نوترکیب «درمان سرطان خون و پستان» در ایران
دکتر مهبودی، پژوهشگر شركت دانشبنیان سیناژن موفق به توليد داروي نوتركيب درمان سرطان شده است که بهویژه برای درمان سرطانهاي خون و پستان کاربرد دارد. این داروی نوترکیب تا اندازه چشمگیری از دفعات تزريق میکاهد. بیماران سرطانی برای درمان با مشابه خارجی این دارو، باید در طول یک دوره درمان بین 6 تا14 مرتبه تزریق کنند. كاهش درد و ناراحتي هنگام تزريق روزانه، كاهش واكنشهاي پوستي و همچنين كاهش هزينهها از جمله هزينههاي مربوط به مراجعه روزانه به مركز درماني براي انجام تزريق از دیگر مزیتهای این داروی نوترکیب ساخت ایران است.
دكتر فریدون مهبودي، عضو هيأت علمي انستيتوپاستور پس از چهار سال تلاش و تحقیق روی این طرح موفق شد این دارو را که «پگاژن» نامگذاری شده است، تولید کند.
پگاژن، فرم طولاني اثر فاكتور تحريك رشد كولونيهاي گرانولوسيتي (PEG-GCSF) است که به شیوه تحریککنندگی تولید سلولهای خونی، کار درمان را انجام میدهد و کاربرد اصلي آن، پيشگيري و درمان نوتروپني ناشي از انجام شيميدرماني در بيماران مبتلا به بدخيميهاي گوناگون است.
نوتروپني يكي از عوارض شيميدرماني با دُز بالا (Dens Dose Chemotherapy) در بيماران مبتلا به سرطان است كه گاهي به بروز عفونتهاي شديد و خطرناك در اين بيماران منجر ميشود. در واقع نوتروپني حالتي است كه در نتيجه كاهش سلولهاي سفيد خون پدید میآید. از آنجا كه اين سلولها، وظيفه دفاع در برابر عوامل بيماريزاي خارجي را دارند، كاهش آنها فرد را مستعد ابتلا به عفونتهاي گوناگون ميكند.
به گفته دکتر مهبودی، شيميدرماني با دُز بالا يكي از راههاي موفق درمان بدخيميهايي چون سرطان خون و پستان است و محروم شدن بيماران از اين درمان به دليل عوارضي چون نوتروپني، بر ميزان پيامدهاي جبرانناپذير شامل مرگومير ناشي از سرطان ميافزايد: «داروی GCSF، عاملي است كه با اثرگذاري بر مغز استخوان به افزايش ساخت نوتروفيلها میانجامد و به اين ترتيب از بروز نوتروپنيهاي كشنده جلوگيري ميكند. در نمونه معمولي دارو، بيمار مجبور به مصرف روزانه دارو است اما نوع نوتركيب آن به نام PEG-GCSF ماندگاري بالايي دارد و به دلیل داشتن فرمولاسیونی خاص به تدریج در خون آزاد ميشود؛ بنابراين باتوجه به کارکرد تدریجی آن، بيمار هر شش روز يكبار نيازمند مصرف این دارو است.»
برتری این داروی داخلی نسبت به نمونه مشابه خارجی آن، كاهش دفعات تزريق است که موجب كاهش درد و ناراحتي ناشي از تزريق روزانه، كاهش واكنشهاي پوستي و همچنين كاهش هزينهها از جمله هزينههاي مربوط به مراجعه روزانه به مركز درماني براي انجام تزريق ميشود.
وی با اشاره به اینکه تاكنون نوع معمولي اين دارو از توليد داخل و واردات تأمين میشده گفت: «كارآزمايي باليني دارو نوتركيب پگاژن براي درمان سرطان بر روی بیماران بيمارستان امام (ره) و مركز تحقيقات سرطان جهاد دانشگاهي صورت گرفته است و تا يك سال آينده هم ادامه دارد. دارو، مجوز ورود به بازار را نيز دريافت كرده که در حال تعيين قيمت است كه بهزودی با قيمتي معادل 30 تا 40 درصد مشابه خارجي وارد بازار میشود. هر ويال داروي نوتركيب خارجي 3000 دلار قيمت دارد كه گران بودن و در برخي موارد كميابي آن، مشكلات زيادي را براي بيماران مبتلا به سرطان ايجاد كرده است.»
هر دارویی که برای اولینبار تولید میشود دو دوره آزمایش را سپری میکند تا از نظر کیفیت مورد تأیید آزمایشگاه مرکزی سازمان غذا و دارو قرار بگیرد. این آزمایشها شامل آزمایشهای پروتیینی است که توسط مسؤولان آزمایشگاه در مقایسه با نمونه خارجی آن انجام میشود و پس از آنکه موردتأیید نهایی واقع شد، اجازه مطالعه و آزمایش این دارو روی انسانها داده میشود. به گفته این پژوهشگر، داروی پگاژن در مرکز سرطانشناسی بیمارستان امام خمینی(ره) و بیمارستان کودکان، بر روی مبتلایان به سرطان خون آزمایش شده و نتایج مثبتی در پی داشته است.
بازگشت به ليست اخبار